Emotional Eating: Μια διατροφική πανδημία! + Οι πιο χρήσιμοι τρόποι για να την αποφύγεις.

Η αφθονία στην πληροφόρηση, στην καθημερινότητά μας και στις ζωές μας έχει αυξήσει αισθητά τα επίπεδα άγχους μας καθημερινά.
 
Οι ρυθμοί είναι ‘’τρομακτικοί’’ και μάντεψε αυτή την έκρηξη άγχους που συνηθίζουν να την εκδηλώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι…
ίσως ακόμα και εσύ κάποιες φορές…
 
…ΣΤΟ ΦΑΓΗΤΟ…
 
Θα μιλήσω βάση της ιδιότητας μου, καθώς είναι ένα συνεχώς αυξανόμενο φαινόμενο στο χώρο της Διατροφής.
 
‘’Είχα τόσο πίεση σήμερα, που ναι γύρισα σπίτι και έφαγα μια ολόκληρη πίτσα, ήπια και 2 ποτηράκια κρασί (για να χαλαρώσω) και έφαγα και την γλυκάρα μου μετά’’
 
Η παραπάνω δήλωση είναι αρκετά συχνή στις μέρες μας με αρκετές διακυμάνσεις (στην ποσότητα, ποιότητα και κτλ) και αυτό που πηγάζει μέσα από αυτή είναι ότι οι άνθρωποι στη σημερινή εποχή έχουν συνδέσει την ‘’άφεση’’ της πιεστικής τους ζωής με το φαγητό.
 
Σίγουρα δεν είναι η μόνη σύνδεση. Άλλοι άνθρωποι συνδέουν την χαλάρωσή τους με το κάπνισμα, άλλοι με το αλκοόλ και άλλοι με πιο υγιεινές συνήθειες όπως η γυμναστική ή η βόλτα με το κατοικίδιό τους.
 
Γιατί όμως πνίγουμε το άγχος μας στο παγωτό;
 
Γιατί πνίγουμε την απογοήτευσή μας με κακές διατροφικά επιλογές;
 
Μια μικρή υποσημείωση πριν συνεχίσουμε.
Ακόμα και αυτή η συνήθεια και η αναζήτηση της ανακούφισης μέσω της τροφής θα δεις ότι αμέσως μετά μπορεί να σε οδηγήσει στο να παραμείνεις αγχωμένος/η και λίγο αργότερα να νιώσεις ενοχές για τον διατροφικό σου εκτροχιασμό!
 
Μερικοί την ονομάζουν ‘’Διατροφή του άγχους’’ άλλοι ‘’Συναισθηματική Διατροφή’’ ή emotional eating  στα αγγλικά.
 
Τι είναι όμως ή Συναισθηματική Διατροφή και πως μπορούμε να την διαχειριστούμε για να αποφύγουμε τις βλαβερές συνέπειες που μπορεί να έχει στην υγεία μας;
 
Ουσιαστικά η Συναισθηματική Διατροφή είναι μια συνήθεια που αναπτύσσουμε ή ένας μηχανισμός αντιμετώπισης για να νιώσουμε συναισθηματικά καλύτερα και να αποβάλλουμε το άγχος και την αγωνία μας διαμέσου της τροφής.
Ωστόσο το να είσαι Emotional Eater δεν θεωρείται πραγματική διατροφική διαταραχή σύμφωνα με το Διαγνωστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM). Διατροφικές διαταραχές θεωρούνται η ψυχογενής ανορεξία, η βουλιμία και το binge eating (επεισοδιακή υπερφαγία).
 
Ο τρόπος τώρα που λειτουργεί ένας Emotional Eater (Συναισθηματικός καταναλωτής τροφής) μπορεί να είναι με μια απλή διείσδυση στην σκέψη του: ‘’ Ναι έφαγα μόνος/η αυτή την υπερβολική ή κακή ποιότητα φαγητού αλλά ήταν επιλογή μου και σε καμία περίπτωση δεν ένιωσα ότι μπορούσα από μόνος μου να σταματήσω να τρώω εκείνη τη στιγμή.’’
Είναι δηλαδή μια συμπεριφορική απόκριση και ένα πρότυπο που δημιουργεί το μυαλό μας, και εμείς οι ίδιοι, το οποίο γίνεται μέρος της καθημερινότητάς μας.
Ένα άλλο άτομο σε αντίθετη περίπτωση αντί να καταφύγει στο φαγητό μπορεί να χρειαζόταν να ουρλιάξει για να κατευνάσει τον θυμό του.
 
Παρόλα όσα περιγράφω παραπάνω και για να συμβαδίσω και λίγο μαζί σου, σίγουρα κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί ότι το φαγητό είναι μέρος της κουλτούρας μας και αναπόσπαστο κομμάτι σε εορτασμούς.
 

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΕΥΝΑΣΕΙΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΟΥ;

 
Δίνοντας προσοχή στο τι και πως το τρως μπορεί να αλλάξει ριζικά τη σχέση σου με το φαγητό. Αν το ίδιο άτομο δεν μπει στην διαδικασία να παρατηρήσει τον εαυτό του, τα σήματα κορεσμού του και τις αντιδράσεις του πάνω στην ‘’ιερή’’ στιγμή του φαγητού τότε δύσκολα θα καταφέρει να φύγει από αυτόν τον φαύλο κύκλο.
Ένα σημαντικό εκπαιδευτικό εργαλείο που χρησιμοποιούμε στη Nutripass είναι η εκπαίδευση πάνω στα στάδια πείνας και κορεσμού όπου το άτομο μπαίνει σε μια διαδικασία αυτοπαρακολούθησης, επιτυγχάνοντας τον έλεγχο των βιολογικών του σημάτων, προλαβαίνοντας έτσι τις αντιδράσεις του και αυξάνοντας την επίγνωση του πάνω στο φαγητό.
 
Εκτός των πολύ σημαντικών που αναφέραμε πιο πάνω υπάρχουν και άλλες καθοριστικές τεχνικές που μπορούν να σε βοηθήσουν στην εξάσκησή σου και στην αύξηση της επίγνωσής σου:

• Πάρε μερικό χρόνο, δες το φαγητό στο πιάτο σου, μύρισε το και νιώσε ευγνώμων για αυτό.
• Παρατήρησε πόσο πεινασμένος/η είσαι πριν ξεκινήσεις να τρως. Βεβαιώσου ότι τρως πραγματικά επειδή πεινάς και όχι επειδή είσαι επηρεασμένος/η ψυχολογικά ή αναστατωμένος/η.
• Κάτσε στο τραπέζι για το γεύμα σου και απέφυγε τους περισπασμούς. Κλείσε όλα τα ηλεκτρονικά μέσα που μπορεί να έχεις ανοιχτά (τηλεόραση, υπολογιστή, κινητό, facebook κτλ) και επικεντρώσου στη τελετουργία του φαγητού.
• Δώσε ιδιαίτερη προσοχή και χρόνο στη κάθε σου μπουκιά. Επικεντρώσου στην αίσθηση και στην γεύση του φαγητού.
• Τρώγε αργά και με μικρές μπουκιές. Μάσησε καλά το φαγητό σου πριν βάλεις την επόμενη μπουκιά στο στόμα σου. Άσε και λίγο το πιρουνάκι ή το κουταλάκι κάτω μετά από κάθε μπουκιά για να ξεκουραστούν και αυτά από την πίεση του χεριού σου. Δίνοντας χρόνο στο σώμα σου να επικεντρωθεί και να αντιληφθεί την τροφή, είναι πιο πιθανό να αναγνωρίσεις πότε είσαι πραγματικά πλήρης.

 
Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω αν έχεις αυξημένη επίγνωση τη στιγμή που τρως, μπορείς να έχεις και αυξημένα επίπεδα επιτυχίας αναγνωρίζοντας αν δρας συναισθηματικά ή όχι.
Για να μπορείς να το διαχωρίζεις αυτό μπορείς εκείνη τη στιγμή να θέτεις ο ίδιος/ίδια ‘’στρατηγικές’’ ερωτήσεις στον εαυτό σου όπως:

• Γιατί φτάνω σε αυτή την αντίδραση;
• Είναι επειδή είμαι σωματικά πεινασμένος/η
• Πριν πόσες ώρες έφαγα;
• Πεινάω πραγματικά αυτή τη στιγμή ή κάτι άλλο συμβαίνει;
• Είμαι αγχωμένος/η;
• Προσπαθώ να κάνω κάτι δυσάρεστο πιο ευχάριστο;

 
Οι παραπάνω ερωτήσεις μπορεί να οδηγήσουν στο να σκεφτείς πιο ορθολογικά και να αναζητήσεις εναλλακτικές λύσεις για να απαλύνεις τα αρνητικά σου συναισθήματα ή να βγάλεις μια κατάσταση από το μυαλό σου.
 
Π.χ. αν νιώθεις μοναξιά επικοινώνησε με φίλους ή με την οικογένειά σου και πέρνα χρόνο μαζί τους, το οποίο θα σου κατευνάσει την μοναξιά και θα σε ηρεμήσει συναισθηματικά.
Επιπλέον μπορείς να βρεις εναλλακτικές μεθόδους αποβολής του άγχους σου, όπως ένας αναζωογονητικός περίπατος, μια προπόνηση μαζί με φίλους ή κάτι άλλο που να σε γεμίζει συναισθηματικά και όχι με περιττές θερμίδες.
 
Τέλος, μια ακόμα τεχνική που μπορεί να σε βοηθήσει είναι να καταγράψεις τα συναισθήματά σου και κοιτάζοντας την απάντηση να κάνεις σαφές στον οργανισμό σου την όποια εκδοχή της αντίδρασής σου και που θα σε οδηγήσει αυτή.
 

Συμπερασματικά

Σαν ανθρώπινα όντα το μυαλό μας μπορεί να δημιουργήσει άπειρα ‘’παιχνίδια’’ για να αποφύγουμε στρεσογόνες καταστάσεις. Η συναισθηματική Διατροφή είναι μια διαφυγή για αρκετούς ανθρώπους ωστόσο πρέπει να μάθουμε να ζυγίσουμε τις επιλογές στην ζωή μας, να  αναλογιζόμαστε τα υπερ και τα κατά και να κάνουμε συνειδητές επιλογές. Η αντίδραση μας στο φαγητό θα επιφέρει με τη σειρά της αύξηση του βάρους, του λίπους μας και ίσως μεταγενέστερα δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία και την ψυχολογία μας. Σίγουρα κάποιες φορές μπορεί να καταφύγουμε όσο έλεγχο και να έχουμε αναπτύξει στον οργανισμό μας αλλά ή αποφυγή της συστηματικής νοσηρής κατάστασης θα πρέπει να είναι η μικρή μας καθημερινή επιτυχία. Ουτωσιάλλως το έχουμε ξαναπεί, ότι ξεκινάει από το μυαλό μας μπορεί να διορθωθεί επίσης από το δικό μας μυαλό, βρίσκοντας πιο προσοδοφόρες εναλλακτικές σε κάθε νοσηρό πρότυπο που δημιουργούμε.